Uống rượu dù chỉ một ly mỗi ngày cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư miệng

Một nghiên cứu quy mô lớn vừa công bố trên BMJ Global Health cho thấy ngay cả việc uống một ly rượu mỗi ngày cũng có thể làm tăng đáng kể nguy cơ mắc ung thư khoang miệng, đặc biệt khi kết hợp với thói quen nhai thuốc lá. Phát hiện này đặt ra cảnh báo nghiêm trọng đối với các quốc gia có tỷ lệ sử dụng rượu thủ công và thuốc lá cao, trong đó có nhiều khu vực tại châu Á.

Bối cảnh nghiên cứu

Ung thư khoang miệng là một trong những loại ung thư phổ biến nhất tại Ấn Độ, với gần 144.000 ca mới mỗi năm. Tỷ lệ tử vong vẫn ở mức cao do bệnh thường được phát hiện muộn và khả năng điều trị còn hạn chế.

Trong nhiều thập kỷ, hút thuốc lá được xem là yếu tố nguy cơ chính. Tuy nhiên, vai trò riêng biệt của rượu – đặc biệt là rượu tự nấu – vẫn chưa được đánh giá đầy đủ. Nghiên cứu mới do nhóm khoa học từ Ấn Độ thực hiện đã cung cấp bằng chứng rõ ràng cho thấy ngay cả mức tiêu thụ rượu thấp cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư khoang miệng, đặc biệt khi kết hợp với thuốc lá nhai.

Thiết kế nghiên cứu và phương pháp

Nghiên cứu sử dụng thiết kế bệnh–chứng (case–control study), so sánh:

1.803 người mắc ung thư khoang miệng

1.903 người khỏe mạnh (nhóm đối chứng)

Tất cả người tham gia đều được khảo sát chi tiết về:

thói quen uống rượu (loại rượu, lượng tiêu thụ, thời gian sử dụng)

việc sử dụng thuốc lá nhai

đặc điểm nhân khẩu học và lối sống

Các loại đồ uống được phân tích bao gồm cả rượu thương mại (bia, rượu mạnh) và rượu nấu thủ công như mahua, desi daru, vốn phổ biến tại nhiều vùng nông thôn Ấn Độ.

Kết quả chính: Không có ngưỡng an toàn cho rượu

Kết quả cho thấy:

Chỉ một đơn vị cồn mỗi ngày (~9g) đã làm tăng 50% nguy cơ ung thư khoang miệng.

Người uống rượu nói chung có nguy cơ mắc bệnh cao hơn 68% so với người không uống.

Với người sử dụng rượu tự nấu, nguy cơ tăng lên gần 90%.

Khi kết hợp rượu + thuốc lá, nguy cơ tăng gấp hơn 4 lần.

Đáng chú ý, các nhà nghiên cứu ước tính rằng khoảng 62% ca ung thư khoang miệng ở Ấn Độ có thể phòng tránh nếu loại bỏ đồng thời rượu và thuốc lá.

Vì sao rượu làm tăng nguy cơ ung thư miệng?

Rượu làm tổn thương lớp niêm mạc miệng, khiến mô dễ bị thấm các chất gây ung thư từ thuốc lá. Ngoài ra, các loại rượu tự nấu thường chứa hàm lượng cao acetaldehyde – một chất được xếp vào nhóm gây ung thư mạnh.

Sự kết hợp giữa rượu và thuốc lá tạo ra tác động cộng hưởng, làm tăng mạnh nguy cơ đột biến tế bào và thúc đẩy quá trình hình thành khối u ác tính.

Ý nghĩa đối với sức khỏe cộng đồng

Nghiên cứu nhấn mạnh rằng không tồn tại mức uống rượu “an toàn” khi xét đến ung thư khoang miệng. Đặc biệt tại các quốc gia đang phát triển, nơi rượu thủ công và thuốc lá vẫn phổ biến, việc can thiệp bằng chính sách y tế công cộng là vô cùng cấp thiết.

Các tác giả kêu gọi:

tăng cường kiểm soát rượu tự nấu

đẩy mạnh truyền thông phòng chống thuốc lá

nâng cao nhận thức rằng chỉ một lượng rượu nhỏ cũng có thể gây hại

Kết luận

Nghiên cứu từ BMJ Global Health cung cấp bằng chứng thuyết phục rằng uống rượu – dù ở mức thấp – cũng có thể làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư khoang miệng, đặc biệt khi kết hợp với thuốc lá. Đây là lời cảnh báo quan trọng cho sức khỏe cộng đồng và nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết trong việc kiểm soát tiêu thụ rượu và nâng cao nhận thức phòng bệnh.

Nguồn

Grace Sarah George, Aniket Patil, Romi Moirangthem, Pravin Narayanrao Doibale, Ankita Manjrekar, Shruti Vishwas Golapkar, Nandkumar Panse, Manigreeva Krishnatreya, Aseem Mishra, Arjun Singh, Harriet Rumgay, Bayan Hosseini, Anil Chaturvedi, Preetha Rajaraman, Ann Olsson, Isabelle Soerjomataram, Pankaj Chaturvedi, Rajesh Dikshit, Sharayu Mhatre. Association of alcohol and different types of alcoholic beverages on the risk of buccal mucosa cancer in Indian men: a multicentre case-control study. BMJ Global Health, 2025; 10 (12): e017392 DOI: 10.1136/bmjgh-2024-017392